Βερνάρδος του Κλερβό

(Bernard de Clairvaux, Φοντέν, Ντιζόν 1091 – Κλερβό 1153). Φιλόσοφος, θεολόγος και άγιος της Δυτ. Εκκλησίας. Υπήρξε, μαζί με τον Ούγο και τον Ριχάρδο του Αγίου Βίκτορα, μια από τις κεντρικές φυσιογνωμίες του μυστικισμού της εποχής του. Μοναχός σε ηλικία είκοσι ετών, ίδρυσε το μοναστήρι του Κλερβό και το διηύθυνε σχεδόν επί σαράντα χρόνια. Παρά τον μονήρη βίο και τη μυστική έφεση του πνεύματός του, ανέπτυξε σημαντική και πολύπλευρη δραστηριότητα: πέτυχε την καταδίκη του Αβελάρδου (Σύνοδος της Σιένα, 1140), αντιτάχθηκε στη διδασκαλία του Ζιλβέρ ντε λα Πορέ και των Καθαρών και υπήρξε εμψυχωτής της δεύτερης σταυροφορίας του 1147. Στα έργα του υπογράμμισε το εύθραυστο της πίστης που βασίζεται στα σοφίσματα του λόγου, εξήρε την ταπείνωση ως την οδό και το ήμισυ της θέωσης του ανθρώπου, του οποίου σκοπός είναι η έκσταση και η άφατος απόλαυση του Θεού. Αυτό το εννοούσε ως ενέργεια και πράξη, η οποία στην πραγματικότητα είναι προοδευτική κατάσταση απασχόλησής μας από τον Θεό. Στην Απολογία προς Γουλιέλμον, ηγούμενον Αγίου Θεοδωρίχου, για να καταπολεμήσει το τάγμα των Κλουνιανών, έγραψε μια περίφημη κριτική ερμηνεία της ρομανικής αρχιτεκτονικής και γλυπτικής. Με τις αρχές που διατύπωσε, διαμορφώθηκε η κιστερκιανή αρχιτεκτονική. Ο Βερνάρδος του Κλερβό, σε πίνακα του Ζαν Φουκέ (Μουσείο Κοντέ, Σαντιγί· φωτ. Giraudon).